เงินได้ประเภทที่ 1

โดย ผศ.ดร.ยุทธนา ศรีสวัสดิ์ อาจารย์ประจำวิชากฎหมายภาษีอากร

เงินได้ประเภทที่ 1 คือ เงินได้พึงประเมิน ในรูปของ เงินเดือน หรือค่าตอบแทนจากการทำงานประจำ ที่ทำให้ผู้รับเงินมีหน้าที่ต้องเสีย ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ในวงการภาษีบางครั้งก็เรียกว่า เงินได้ 40(1)¹

การหักค่าใช้จ่าย

เงินได้ประเภทที่ 1 นี้จะหัก ค่าใช้จ่าย ได้วิธีเดียว คือ หักแบบเหมา 50% แต่สูงสุดไม่เกิน ฿100,000²

แต่ถ้ามีทั้งเงินได้ประเภทที่ 1 และ เงินได้ประเภทที่ 2 (เช่น ค่านายหน้า ค่าจ้างทั่วไป) ด้วย จะหักค่าใช้จ่ายได้แบบเหมาได้เพียงวิธีเดียว โดยหักค่าใช้จ่ายได้ 50% ของเงินได้ทั้ง 2 ประเภทรวมกัน แต่จะหักค่าใช้จ่ายได้สูงสุดไม่เกิน ฿100,000³

(เงินได้ประเภทที่ 1 + เงินได้ประเภทที่ 2) × 50% = ค่าใช้จ่าย แต่ไม่เกิน ฿100,000

ดังนั้น วิธีคิดง่ายๆ คือ ทันทีที่เรามีเงินได้ประเภทที่ 1 และ เงินได้ประเภทที่ 2 รวมกันเกิน ฿200,000 คุณจะหักค่าใช้จ่ายได้สูงสุดแค่ ฿100,000 เท่านั้น

ตัวอย่าง

ถ้าคุณมีเงินได้จากเงินเดือนตลอดท้ังปี ฿360,000 เมื่อกฎหมายอนุญาตให้คุณหักค่าใช้จ่ายแบบเหมา 50% ได้เพียงทางเดียวเท่าน้ัน คุณจึงน่าจะหักค่าใช้จ่ายสำหรับเงินเดือนของคุณได้

฿360,000 × 50% = ฿180,000

แต่เนื่องจากกฎหมายกำหนดเพดานให้หักค่าใช้จ่ายสำหรับเงินเดือนได้สูงสุดเพียง ฿100,000 ดังน้ัน เราจึงหักค่าใช้จ่ายสำหรับเงินเดือนได้

฿180,000 ฿100,000 เท่าน้ัน

อะไรเป็นเงินได้ประเภทที่ 1 ได้บ้าง?

โดยทั่วไป เงินได้ประเภทที่ 1 จะครอบคลุมถึงรายได้ในรูปของค่าตอบแทนจากการเป็นลูกจ้างที่ทำงานประจำ เช่น

• เงินเดือน, ค่าจ้าง, เบี้ยเลี้ยง, โบนัส, เบี้ยหวัด, บำนาญ
• นายจ้างหาที่อยู่ให้โดยไม่คิดค่าเช่า หรือออกเงินค่าเช่าบ้านให้ (ในกรณีที่นายจ้างของคุณไม่ใช่หน่วยงานราชการหรือรัฐวิสาหกิจ) ซึ่งเบื้องต้นจะคิดเป็นมูลค่า 20% ของเงินเดือนตลอดทั้งปี⁴
• นายจ้างเคลียร์ภาระหนี้สินให้คุณ
• ค่านายหน้าที่นายจ้างจ่ายให้คุณนอกเหนือจากเงินเดือนที่ได้รับอยู่แล้ว
• เงินค่าล่วงเวลาจากการเข้าเวรหรือค่าตอบแทนพิเศษในการรักษาคนไข้ในโรงพยาบาลที่คุณสังกัดอยู่
• เปิดคลินิกพิเศษในโรงพยาบาลที่คุณสังกัดอยู่แต่ไม่ได้ทำนอกเวลาทำการปกติและไม่ได้รับเงินจากคนไข้เอง
• เงิน ทรัพย์สิน หรือผลประโยชน์อื่นๆที่ได้รับจากนายจ้างและเกี่ยวข้องกับการจ้างงาน
• ค่าชดเชยและเงินก้อนสุดท้ายที่นายจ้างจ่ายให้เพราะถูกเลิกจ้าง (อ่านเพิ่มได้ที่ สิ่งที่ต้องรู้เกี่ยวกับภาษีเมื่อออกจากงาน)

อ้างอิง

1. ^

   มาตรา 40(1) ประมวลรัษฎากร

2. ^

   มาตรา 42 ทวิ ประมวลรัษฎากร

3. ^

   มาตรา 42 ทวิ ประมวลรัษฎากร

4. ^

   คำสั่งกรมสรรพากร ที่ ป. 23/2533